Wyznaczenie operatora następuje przez Prezes Urzędu Regulacji Energetyki na wniosek właściciela sieci dystrybucyjnej w drodze decyzji, na czas określony. Prezes URE określa jednocześnie obszar, sieci lub instalacje, na których będzie wykonywana działalność gospodarcza.
Kto może być operatorem systemu
Operatorem systemu dystrybucyjnego może być:
1) właściciel sieci dystrybucyjnej, posiadający koncesję na wykonywanie działalności gospodarczej z wykorzystaniem tej sieci lub instalacji lub ;
2) przedsiębiorstwo energetyczne posiadające koncesję na wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie dystrybucji energii elektrycznej, z którym właściciel sieci dystrybucyjnej zawarł umowę powierzającą temu przedsiębiorstwu pełnienie obowiązków operatora z wykorzystaniem sieci lub instalacji będących jego własnością.
Umowa taka może być elementem umowy dzierżawy lub innej na podstawie następuje eksploatacja sieci.
Umowa powierzająca powinna określać:
1) obszar, na którym operator systemu będzie wykonywał działalność gospodarczą;
2) zasady realizacji obowiązków spoczywających na operatorze.
Postępowanie o wyznaczenie operatora
Właściciel sieci występuje z wnioskiem do Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki o wyznaczenie operatora w terminie 30 dni od dnia:
a) doręczenia decyzji Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki o udzieleniu temu właścicielowi koncesji na wykonywanie działalności gospodarczej z wykorzystaniem tych sieci lub instalacji, albo
b) w którym właściciel zawarł umowę o powierzenie wykonywania obowiązków operatora z przedsiębiorstwem.
Kryteria oceniane przez Prezesa URE przy wyznaczaniu operatora
Prezes Urzędu Regulacji Energetyki, wyznaczając operatora bierze pod uwagę między innymi:
1) efektywność ekonomiczną;
2) skuteczność zarządzania systemami gazowymi lub systemami elektroenergetycznymi;
3) bezpieczeństwo dostarczania paliw gazowych lub energii elektrycznej;
4) spełnianie przez operatora warunków i kryteriów niezależności,
5) okres obowiązywania koncesji;
Prezes Urzędu Regulacji Energetyki odmówi m.in. wyznaczenia operatorem systemu:
– przedsiębiorstwa nie dysponującego odpowiednimi środkami ekonomicznymi lub technicznymi,
– przedsiębiorstwa nie gwarantującego skutecznego zarządzania systemem;
– przedsiębiorstwa, które nie spełnia warunków i kryteriów niezależności (o ile mają do niego zastosowanie)
Pomocne definicje:
Instalacje
to urządzenia z układami połączeń między nimi
Sieci
to instalacje połączone i współpracujące ze sobą, służące do przesyłania lub dystrybucji paliw lub energii, należące do przedsiębiorstwa energetycznego
Sieć dystrybucyjna
to sieć sieć elektroenergetyczna wysokich, średnich i niskich napięć, za której ruch sieciowy jest odpowiedzialny operator systemu dystrybucyjnego
Operator systemu dystrybucyjnego
to przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się dystrybucją paliw gazowych lub energii elektrycznej, odpowiedzialne za ruch sieciowy w systemie dystrybucyjnym gazowym albo systemie dystrybucyjnym elektroenergetycznym, bieżące i długookresowe bezpieczeństwo funkcjonowania tego systemu, eksploatację, konserwację, remonty oraz niezbędną rozbudowę sieci dystrybucyjnej, w tym połączeń z innymi systemami gazowymi albo innymi systemami elektroenergetycznymi.
Aktualna lista operatorów systemów dystrybucyjnych – Wykaz przedsiębiorstw energetycznych zajmujących się przesyłaniem lub dystrybucją energii elektrycznej – dane adresowe, obszary działania i okresy, na które ww. przedsiębiorstwa energetyczne zostały wyznaczone operatorami systemu – strona URE
Według stanu prawnego – na dzień 18 listopada 2019 r.