Kiedy jest wymagana koncesja na wytwarzanie energii elektrycznej lub ciepła?

Drukuj stronę

Kiedy wymagana jest koncesja

Odpowiedź na pytanie – kiedy jest wymagana koncesja na wytwarzanie energii elektrycznej lub ciepła znajdziemy na gruncie ustawy – Prawo energetyczne. Wytwarzanie w rozumieniu ustawy – Prawo energetyczne to produkcja energii (energii elektrycznej lub ciepła) w procesie energetycznym. Działalność w zakresie wytwarzania energii elektrycznej lub ciepła wymaga koncesji w pewnych określonych przypadkach. Stanowi o tym art. 32 ust. 1 pkt 1 ustawy – Prawo energetyczne. W myśl tego przepisu uzyskania koncesji wymaga wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie wytwarzania energii  (energii elektrycznej lub ciepła), z wyłączeniem wytwarzania:

a) energii elektrycznej w źródłach o łącznej mocy zainstalowanej elektrycznej nieprzekraczającej 50 MW niezaliczanych do instalacji odnawialnego źródła energii lub do jednostek kogeneracji,

b) energii elektrycznej w mikroinstalacji lub w małej instalacji,

c) energii elektrycznej:

– z biogazu rolniczego,

– wyłącznie z biogazu rolniczego w kogeneracji,

– wyłącznie z biopłynów w rozumieniu ustawy o odnawialnych źródłach energii,

d) ciepła w źródłach o łącznej mocy zainstalowanej cieplnej nieprzekraczającej 5 MW.

Wytwarzanie energii elektrycznej

Pierwszym kryterium, które decyduje o konieczności posiadania koncesji – jest analiza czy będzie prowadzona działalność gospodarcza. Jeżeli dany podmiot planuje wyłącznie wykorzystywać energię na własne potrzeby – to nie mamy do czynienia z prowadzeniem działalności gospodarczej i wymogiem posiadania koncesji. Niemniej jednak pamiętajmy, że co do zasady, w sytuacji kiedy chcemy korzystać z systemów wsparcia to przepisy szczególne mogą wprowadzać wymóg posiadania koncesji – bez względu na ocenę czy w danym momencie jest prowadzona działalność.

Kolejne kryterium również jest związane z systemami wsparcia. Jeżeli bowiem uznamy, że chcemy, aby nasze źródło było uznawane za odnawialne źródło energii lub jednostkę kogeneracji (czyli innymi słowy chcemy korzystać z uprawnień jakie przysługują instalacji OZE lub kogeneracyjnej) – to również musimy uzyskać koncesję.

Kryterium obiektywnym, niezależnym od naszej woli wykorzystania źródła jest kryterium wielkości mocy zainstalowanej. Jeżeli przekracza ona 50 MW to konieczne jest uzyskanie koncesji (z wyłączeniem wytwarzania  z biogazu rolniczego, wyłącznie z biogazu rolniczego w kogeneracji, wyłącznie z biopłynów w rozumieniu ustawy o odnawialnych źródłach energii). Ze względów pragmatycznych wykluczyć należy również możliwość użytkowania źródła o mocy powyżej 50 MW używanego wyłącznie dla własnych celów a nie prowadzenia działalności gospodarczej.

Nie koncesja a wpis do rejestru – działalność regulowana

Działalność gospodarcza w zakresie wytwarzania energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii w małej instalacji, jest działalnością regulowaną w rozumieniu ustawy – Prawo przedsiębiorców. Wymaga wpisu do rejestru wytwórców wykonujących działalność gospodarczą w zakresie małych instalacji, prowadzonego przez Prezesa URE.

Działalność gospodarcza w zakresie wytwarzania energii elektrycznej z biogazu rolniczego w instalacjach innych niż mikroinstalacja (ale także biogazu rolniczego jako samego paliwa), jest działalnością regulowaną w rozumieniu ustawy – Prawo przedsiębiorców. Wymaga wpisu do rejestru wytwórców wykonujących działalność gospodarczą w zakresie biogazu rolniczego, prowadzonego przez Dyrektora Generalnego KOWR.

Działalność gospodarcza w zakresie wytwarzania energii elektrycznej wyłącznie z biopłynów w instalacjach odnawialnego źródła energii (ale także bipłynów jako samego paliwa), jest działalnością regulowaną w rozumieniu ustawy – Prawo przedsiębiorców. Wymaga wpisu do rejestru wytwórców wykonujących działalność gospodarczą w zakresie biopłynów, prowadzonego przez Dyrektora Generalnego KOWR.

Wytwarzanie ciepła

W przypadku wytwarzania ciepłą, podobnie jak w przypadku wytwarzania energii elektrycznej, pierwszym kryterium, które decyduje czy mamy do czynienia z obowiązkiem uzyskania koncesji, jest sposób wykorzystania tego ciepła. Jeżeli bowiem wykorzystujemy to ciepło wyłącznie dla celów własnych to nie prowadzimy działalności gospodarczej.

Kolejnym kryterium jest moc zainstalowana źródła. Mówimy tutaj o mocy łącznej wszystkich źródeł eksploatowanych przez dany podmiot prawny. Jeżeli więc użytkujemy dla celów zarobkowych kilka źródeł, których łączna moc zainstalowana przekracza 5 MW to co do zasady musimy posiadać koncesję na tą działalność gospodarczą.

Ustawa – Prawo energetyczne wprowadza jednak w art. 32 ust. 4 – dodatkowe kryterium ograniczające potrzebę uzyskania koncesji. Podmiot użytkujący dla celów prowadzenia działalności gospodarczej źródło ciepła nie będzie musiał uzyskać koncesji jeżeli:

  • ciepło uzyskiwane jest w przemysłowych procesach technologicznych (mówimy tutaj o cieple odzysknicowym),
  • gdy wielkość mocy zamówionej przez odbiorców nie przekracza 5 MW.

Pomocne definicje:

Instalacja odnawialnego źródła energii

to instalacja stanowiącą wyodrębniony zespół:

a) urządzeń służących do wytwarzania energii opisanych przez dane techniczne i handlowe, w których energia jest wytwarzana z odnawialnych źródeł energii, lub

b) obiektów budowlanych i urządzeń stanowiących całość techniczno-użytkową służący do wytwarzania biogazu rolniczego

– a także połączony z tym zespołem magazyn energii, w tym magazyn biogazu rolniczego.

Jednostka kogeneracji

to wyodrębniony zespół urządzeń, który może wytwarzać energię elektryczną w kogeneracji, opisany poprzez dane techniczne.

Mikroinstalacja

to instalacja odnawialnego źródła energii o łącznej mocy zainstalowanej elektrycznej nie większej niż 50 kW, przyłączoną do sieci elektroenergetycznej o napięciu znamionowym niższym niż 110 kV albo o mocy osiągalnej cieplnej w skojarzeniu nie większej niż 150 kW, w której łączna moc zainstalowana elektryczna jest nie większa niż 50 kW.

Mała instalacja

to instalacja odnawialnego źródła energii o łącznej mocy zainstalowanej elektrycznej większej niż 50 kW i mniejszej niż 500 kW, przyłączona do sieci elektroenergetycznej o napięciu znamionowym niższym niż 110 kV albo o mocy osiągalnej cieplnej w skojarzeniu większej niż 150 kW i nie większej niż 900 kW, w której łączna moc zainstalowana elektryczna jest większa niż 50 kW i mniejsza niż 500 kW.

Biogaz rolniczy

to gaz otrzymywany w procesie fermentacji metanowej surowców rolniczych, produktów ubocznych rolnictwa, płynnych lub stałych odchodów zwierzęcych, produktów ubocznych, odpadów lub pozostałości z przetwórstwa produktów pochodzenia rolniczego lub biomasy leśnej, lub biomasy roślinnej zebranej z terenów innych niż zaewidencjonowane jako rolne lub leśne, z wyłączeniem biogazu pozyskanego z surowców pochodzących z oczyszczalni ścieków oraz składowisk odpadów.

Biopłyny

to ciekłe paliwa dla celów energetycznych innych niż w transporcie, w tym do wytwarzania energii elektrycznej lub ciepła, wytworzone z biomasy, wykorzystywane w instalacjach spełniających wymagania w zakresie standardów emisyjnych, o ile takie standardy zostały określone na podstawie przepisów o ochronie środowiska.

Według stanu prawnego – na dzień 18 listopada 2019 r.